زباله ، طلای کثیف!!

* از زباله هاي گياهي مثل پوست ميوه ها و ساقه گياهان و سبزي ها مي توان به عنوان غذاي دامها و پرندگان استفاده كرد ، اين روش در هلند معمول است و چنان چه اين دسته از مواد زائد سلولز كافي داشته باشد ،  مي توان در سطحي بسيار محدود از آنها در صنايع كاغذ و مقواسازي استفاده كرد . از كاغذ و مقواي موجود در زباله ها هم مي شود چنين استفاده اي كرد .

* از مواد زائدي مثل خون ، پر ، مو ، پشم ، استخوان ، غضروف ، روده ، زهره دان ، بادكنك ماهي و غيره كه منشاء حيواني دارند ، در صنايع توليد سريشم ، چسب ، غذاي طيور ، مواد شميايي و كودسازي استفاده مي شود. توليد كود آلي (كمپوست) هم از جمله صنايع ارزشمند حاصل از بازيافت زباله هاست.

* در مورد زباله هايي مثل چوب و فلز ها مي توان آنها را اگر فلزند ، براي استفاده دوباره به كارخانه هاي ذوب فلز فرستاده و اگر چوب و فرآورده هاي چوبي هستند ، از آنها به عنوان ماده اوليه توليد كود آلي استفاده كرد .

* در مورد زباله هايي مثل شيشه و خرده شيشه ، مي توان از آنها به عنوان ماده اوليه بلورسازي و شيشه سازي استفاده كرد و در صورت وجود موادي چون چيني شكسته ، قطعه هاي سفال ، آجر ، شن ، ماسه و مواد زائد بنايي مي شود آنها را پس از آسياب كردن ، به عنوان ماده اوليه ساخت بتون به كاربرد و يا براي پر كردن چاله ها و حفره هاي زمين از آنها استفاده كرد . در آلمان از همين زباله ها آجر مقاومي ساخته اند كه به عنوان يك اختراع به ثبت رسيده است .

* در آلمان و فرانسه و به تازگي در چين كوره هايي ساخته اند كه مي تواند با اين زباله ها كار كند . لازم است روي خروجي هاي اين كوره ها فيلتر قرار گيرد و دوده جمع آوري شده كه از نوع مرغوب است در صنايع رنگ سازي ، جوهر سازي ، مركب سازي و توليد واكس استفاده كرد . در آلمان از خاكستر به دست آمده از اين كوره ها ، به عنوان زغال فعال در تصفيه فاضلابها استفاده مي كنند .

* تنها در آمريكا تخمين مي زنند كه مصرف كنندگان سالانه 250  ميليون حلقه لاستيك دور مي ريزند كه اين لاستيك ها به صورت تل هاي زشتي جمع و پناهگاهي براي زاد و ولد موش و حشرات موذي مي شود و گاهي ممكن است آتش بگيرند و باعث آلودگي هوا شوند . اما به گفته پژوهش گران دانشگاه جورجيا استفاده از اين لاستيك هاي فرسوده به عنوان كود بسياري از مشكلات زيست محيطي را حل خواهد كرد .

اين كود مانع از رشد علف هاي هرز مي شود ، ساختار ريشه گياهان را تثبيت و مانع از تبخير رطوبت زمين مي شود و تنها تفاوت آن با كودهاي ديگر اين است كه تجزيه نمي شود ، اما كودهاي معمولي پس از مدتي تجزيه و بايد آن را هر چند سال يك بار تجديد كرد . دوام كود حاصل از لاستيك تقريباً هميشگي است . البته پژوهشگران هنوز از ايمني طولاني مدت اين كود جديد مطمئن نيستند و ظرف سه تا پنج سال آينده مشخص خواهد شد كه اين كود جديد باعث نفوذ مواد سمي در خاك مي شود يا نه .

* ژاپني ها تصميم گرفته اند به جاي سوزاندن زباله ها ، آنها را به مواد اوليه ساخت سيمان تبديل كنند . آنها زباله ها را به مدت سه روز در معرض حرارت قرار مي دهند تا تخمير و سپس ماده به دست آمده را با خاكستر سنگ مخلوط و براي تبديل به مواد اوليه سيمان آنان را بار ديگر  حرارت مي دهند.

* محققان يك مركز در هاوايي نيز به تازگي دستگاهي ساخته اند كه مي تواند غذاهاي فاسد و دور ريخته را به پلاستيك قابل جذب تبديل و سپس پلاستيك توليد شده براي ساخت انواع مواد و ظروف يك بار مصرف و جعبه هاي بسته بندي و غلاف كپسول هاي خوراكي مورد استفاده قرار گيرند .

* طبق محاسباتي در آمريكا سالانه حدود 20 ميليارد و 200 ميليون كيلوگرم پوشاك نوزادان راهي زباله داني مي شود كه با اختراع دستگاه جديدي پوشاكهاي مصرف شده پس از مصرف و بازيافت به عنوان فيلترهاي روغن ، توفال سقف ، پوشش هاي حفاظتي در ساختمانها و … به كار مي رود.

* مدتي قبل نيز دانشمندن پي بردند از هر كيلوگرم زباله مي توان معادل يك كيلوگرم زغال سنگ انرژي توليد كرد. محققان ژاپني از زباله هاي باقي مانده پس از برداشت محصول موز پارچه اي توليد كرده اند كه بسيار سبك ، خنك و قابل استفاده است.

* چنان چه فقط كاغذهاي مخلوط در ميان زباله ها قابل بازيافت باشند ماهيانه درآمدي بالغ بر 20 ميليارد ريال به دست خواهد آمد . حال آن كه بازيافت هر تن كاغذ باطله ماهانه از تخريب 90 هكتار جنگل ، 12 ميليون ليتر آب و 120 هزار كيلو وات برق جلوگيري مي كند.

* در ايران دو كارخانه توليد كاغذ وجود دارد كه 98 درصد مواد اوليه خود را از منبع جنگلي تامين مي كنند ولي در ژاپن 380 كارخانه كاغذ سازي وجود دارد كه 92 درصد مواد  اوليه شان را از كاغذهاي باطله تامين مي كنند.

* هر درخت به طور متوسط قادر است سالانه 6 كيلوگرم دي اكسيد كربن را به ا كسيژن تبديل كند كه استفاده از كاغذهاي باطله از قطع هزاران اصله درخت جلوگيري مي كند.

اكنون زباله از ديدگاه اهل فن و اقتصاد دانان جهان « طلاي كثيف » لقب گرفته و بعد از مواد هسته اي و مخدر سود آورترين منبع درآمد اروپا و آمريكا محسوب مي شود .

آشنایی با اصول مدیریت زباله های خانگی

یكی از شاخص‌‌های مهم در محیط زیست، نوع برخورد با انواع زباله‌‌ها است. امروزه تولید انبوه زباله از مشكلات دنیای مدرن است. در بسیاری از جوامع، مشكل اساسی تولید، توزیع و مصرف کالا نیست، بلكه مشكل اصلی از بین بردن بقایا و فضولات كالا‌هاست. مدفون كردن و سوزاندن زباله‌‌ها از راهكار‌هایی است كه بسیاری از كشور‌ها از جمله ‌ایران به آن دست می‌ زنند، اما بهترین راه مقابله با زباله‌‌ها، جداسازی و بازیافت آنهاست تا دوباره به روند تولید بازگردند.

بهره‌گیری مجدد زباله و بازیافت آن كار ساده‌ای نیست و نیاز به زیرساخت‌‌های علمی‌ و فنی و فرهنگی دارد. شاید بخش فرهنگی در‌این كار از همه مهم تر باشد. شهروندان باید به گونه‌ای آموزش ببینند كه در تولید زباله نقش كمتری داشته باشند و همچنین جداسازی اولیه زباله‌‌ها را در منزل انجام دهند تا كار بازیافت آنها آسان‌تر شود. در كشور ما روزانه 40 هزار تن زباله تولید می ‌شود كه حدود 50 درصد از آنها دفن می‌ شوند، در حالی كه 90 درصد از مواد موجود در زباله‌‌ها قابل بازیافت است.

زباله در فرهنگ لغت به فضولات جامد، نیمه جامد یا مایعی گفته می ‌شود كه به درد نخور بوده و دور ریخته می‌ شود. اما آیا زباله‌‌های خانگی هم در‌این تعریف جای می‌ گیرند؟ بدون شك زباله‌‌های خانگی اگر تفكیك شوند و مدیریت صحیحی در بازیافت آنها اعمال شود می ‌توانند، بخشی از سرمایه‌‌های ملی را باز گردانند.

مهم ترین زباله‌‌های خانگی عبارت‌اند از: پس مانده‌‌های مواد خوراكی، كاغذ، شیشه، فلزات، پلاستیك و پارچه. به دلیل افزایش جمعیت، زباله‌‌های شهر‌ها نیز افزایش یافته است. از آن گذشته، رواج فرهنگ مصرف سبب شده در شهر‌های بزرگی چون تهران، هر فرد روزانه 900 گرم زباله تولید كند.

تر و خشك را با هم نسوزانیم!

زباله‌‌های خانگی به دو نوع ‌تر و خشك تقسیم می ‌شوند. 30 درصد زباله‌‌های خانگی خشك و 70 درصد زباله‌‌های‌ تر است. زباله‌‌های ‌تر شامل پس مانده‌‌های گیاهی و حیوانی مثل پس مانده سبزی‌‌ها، پوست و ضایعات میوه، استخوان و ضایعات گوشت و مرغ و ماهی و زباله‌‌های خشك نیز شامل كاغذ و مقوا اعم از روزنامه، كتاب، دفتر و كاغذ، انواع پلاستیك، ظروف یك بار مصرف، اسباب بازی و قوطی‌‌های فلزی و شیشه‌ای است. باید همواره زباله‌‌های ‌تر و خشك را از یكدیگر جدا كنیم و حداقل كاری كه هر شهروند می ‌تواند انجام دهد همین است كه دو كیسه زباله در منزل در نظر بگیرد، یكی برای زباله‌‌های ‌تر و یكی برای زباله‌‌های خشك.

ضرر و زیانی كه خودمان می‌بینیم

هر تن زباله، حدود 400 متر مكعب گاز گلخانه‌ای دی اكسید كربن متصاعد می‌ كند و از هر تن زباله 400 تا 600 لیتر شیرابه خارج می ‌شود كه می‌ تواند آثار زیست محیطی نامطلوبی بر آب و خاك داشته باشد و محل‌‌های دفن زباله هر روز گسترش بیشتری پیدا ‌كنند. بازگشت مواد موجود در زباله به دامن طبیعت، در بسیاری از موارد خیلی به طول می ‌انجامد و ‌این مواد سال‌ها باعث آلودگی و آسیب به محیط زیست می‌ شوند. شیشه و قوطی‌‌های فلزی و به ‌ویژه آلومینیومی، ‌صد‌ها سال روی زمین باقی می ‌مانند.

كیسه‌‌ها و ظروف پلاستیكی كه یك روز به دلیل سبكی و دوام آنها ساخته شدند، امروزه عامل بزرگ ترین مشكلات زیست محیطی هستند. پلاستیك غیر قابل تجزیه است و كیسه‌‌های نایلونی به طور متوسط 500 سال در محیط باقی می ‌مانند. كیسه‌‌های پلاستیكی همراه باد، همه جا پخش می ‌شوند و بیشتر آنها سر از دریا در آورده یا به وسیله جانداران بلعیده شده و سبب مرگ آنها می ‌شوند. چنانچه پلاستیك و نایلون موجود در زباله سوزانده شود، اسید كلریدریك‌ ایجاد می‌ كند كه باعث آلودگی هوا و آسیب رساندن به انسان و دیگر موجودات می ‌شود.

هزینه جمع آوری و دفن هر تن زباله، حدود 35 هزار ریال است. برای تولید هر تن كاغذ، باید 15 اصله درخت تنومند قطع شود و برای تولید هر تن آلومینیوم 4 تن سنگ معدن و 7 تن زغال سنگ و قیر لازم است. برای تولید شیشه، باید مقدار زیادی شن و ماسه از زمین استخراج شود. عمل حفاری و استخراج منظره زشتی به محل معدن می ‌دهد و علاوه بر آن مقدار زیادی سوخت و آب نیز مصرف می ‌شود.

همچنین انباشته شدن زباله‌‌ها مكان خوبی برای رشد میكروب‌ها و تولید و تكثیر حشرات و جانوران موذی مانند موش است، زیرا زباله سه عامل رشد و تكثیر‌این جانداران یعنی مواد غذایی، رطوبت و پناهگاه را با خود دارد. طبق برآورد‌های علمی ‌در هر گرم خاكروبه بین 50 هزار تا 10 میلیون باكتری مختلف وجود دارد. مگس كه ناقل انواع اسهال، وبا و... است و موش كه تكثیر آن بستگی به میزان زباله دارد و تیفوس و طاعون را اشاعه می‌ دهد، در اثر انباشتگی زباله سلامت محیط انسانی را تهدید می‌ كنند.

بعضی از زباله‌‌های خانگی مثل انواع باتری، لامپ‌های مهتابی و جیوه‌ای و لوازم الكترونیكی به علت داشتن سرب، جیوه و كادمیوم در‌تركیب خود، خطرناك هستند.

زباله‌‌ها را در منزل جداسازی كنیم

زباله‌‌های آشپزخانه : 70 درصد از زباله‌‌های خانگی را چنین زباله‌‌هایی تشكیل می ‌دهند. این قبیل زباله‌‌ها كه بیشتر شامل پس مانده‌‌های مواد غذایی، سبزی‌ها و پوست میوه، استخوان، پوست مرغ و ماهی است می‌ توانند به كمپوست تبدیل شوند. كمپوست كود بسیار مناسبی برای درختان و گیا‌هان است. ‌این زباله‌‌ها نباید در كیسه‌‌های پلاستیكی زباله قرار گیرند. برای چنین پسماند‌‌هایی لازم است كیسه‌‌هایی از جنس كاغذ در نظر گرفت. می ‌توان با استفاده از روزنامه باطله پاكت مناسبی برای ‌این ‌طور زباله‌‌ها ساخت، حتی اگر در منزل خود باغچه دارید می ‌توانید، ‌این مواد را در باغچه دفن كنید تا به كود مناسبی برای خاك باغچه‌تان تبدیل شوند.

از 30 درصد باقی ‌مانده نیز 20 درصد كاملاًً قابل بازیافت است و 10 درصد را نیز باید سوزاند یا دفن كرد. فلزات، شیشه‌‌ها و مواد پلاستیكی قابل بازیافت و تبدیل به مواد قابل استفاده هستند. لباس‌‌های دور ریختنی را روی هم قرار دهید و آنها را با طنابی ببندید. ‌این لباس‌‌ها نیازی به كیسه پلاستیكی ندارند و می‌ توانید به همان شكل در محل جمع آوری زباله‌‌ها قرار دهید. مواد پلاستیكی حدود 5 تا 7 درصد از زباله‌‌ها را تشكیل می ‌دهند كه با بازیافت آنها می ‌توان كیسه‌‌های پلاستیكی جمع‌آوری زباله ساخت. فراموش نكنیم كه در كشور ما روزانه 40 هزار تن زباله تولید می‌ شود و 50 درصد آنها دفن می ‌شود.

سوئيس سوئيس تجهيزات بازيافت زباله خود را به درستي مورد تمجيد قرار مي‌دهد. شيشه و كاغذ نمونه‌اي از زباله‌هايي هستند كه به طور متوسط در سوئيس دور انداخته نمي شوند. در اكثر سوپرماركتها سطل‌هاي مجزايي براي بطري‌هايي با شيشه سبز و قهوه‌اي وجود دارد. هر شهر اين كشور به طور ماهانه به جمع آوري رايگان زباله‌هاي كاغذي مي‌پردازد كه تنها شامل روزنامه‌هاي قديمي نمي‌شود و اكثر مردم همه اشياء ساخته شد از مقواي نازك يا كاغذ را از پاكت غلات تا قبض‌هاي تلفن قديمي را مورد بازيافت قرار مي‌دهند.

در مورد زباله‌هاي سبز هر دو هفته يك بار همه‌ي گياهان و روييدنيهاي مربوط به باغچه يا باغ كه ديگر مورد استفاده نبوده بيرون گذاشته شده و جمع آوري مي‌شود. آلومينيوم و حلبي به مخازن محلي منتقل شده باطريها به سوپرماركتها بازگردانده مي‌شوند و روغن‌هاي قديمي يا ساير مواد شيميايي در نقاط ويژه‌اي نگهداري مي‌شود. بطري‌هاي پلاستيكي رايج‌ترين محفظه نوشيدني‌ها در سوئيس هستند كه 80 درصد آنها بازيافت مي‌شوند كه بسيار بيشتر از ميانگين اروپا با 20 تا 40 درصد است.

اما حفظ محيط زيست تنها عامل ايجاد چرخه بازيافت در سوئيس نيست و براي اين كار انگيزه مالي زيادي نيز وجود دارد. بازيافت رايگان است اما در اكثر نقاط سوئيس دور انداختن زباله هزينه دارد و هر كيسه زباله داري برچسبي است كه هر برچسب دست كم يك يورو هزينه دارد.

آمريكا در آمريكا تلاشها براي كاهش زباله‌هاي خانگي و تجاري تحت نظر آژانس محافظت از محيط زيست آمريكا (EPA) انجام مي‌شود. امروزه آمريكا 28 درصد زباله‌هاي خود را بازيافت مي‌كند كه اين ميزان در 15 سال گذشته تقريباً 2 برابر شده است.

بازيافت انواع خاصي از زباله‌ها در اين كشور افزايش بيشتري داشته است: 42 درصد كاغذها، 40درصد بطري‌هاي پلاستيكي نوشابه‌هاي غيرالكلي، 55 درصد قوطي‌هاي آلومينيومي نوشيدنيها، 57 درصد بسته بندي‌هاي استيل و 52 درصد ساير اشيا هم بازيافت مي‌شوند. 20 سال پيش تنها يك برنامه جاده‌اي زباله در آمريكا وجود داشت. اين ميزان در سال 1998 به 9000 برنامه جاده‌اي و 12 هزار مركز بازيافت زباله رسيد. در سال 1999 بازيافت و تغيير كاربري زباله‌ها مانع ورود 64 تن زباله به محل دفن يا مراكز سوزاندن زباله‌ها شد.

ميزان بازيافت زباله‌ها در ايالات مختلف آمريكا متفاوت است. در آلاسكا، وايومينگ و مونتانا كمتر از 9 درصد زباله‌ها بازيافت مي‌شود در حالي كه در نيويورك، ويرجينيا و 5 ايالات ديگر ميزان بازيافت بيش از 40 درصد است.

دانمارك در دانمارك اين امر تحت تأثير فلسفه يكي از سبزترين كشورهاي دنيا قرار دارد. هم اكنن چند دهه است سياست زيست محيطي دانمارك به زباله به عنوان يك منبع مي‌نگرد. در سال 2003 به طور ميانگين هر دانماركي 559 كيلوگرم زباله داشته است كه از پلاستيك و كاغذ تا بطري و باطري متفاوت بوده است. حدود 10هزار دانماركي در تجارت جمع آوري زباله فعاليت مي‌كنند كه حدود 1/0 درصد كل جمعيت اين كشور را تشكيل مي‌دهد. تلاش سخت براي دستيابي به دانماركي سبزتر باعث شده كه اين كشور به ركوردي جالب دست يابد.

آمار دولتي نشان مي‌دهد در سال 2003، 31 درصد زباله‌هاي خانگي بازيافت شده و 62 درصد سوزانده شده است. 6درصد باقيمانده نيز در زمين دفن شده است. اگرچه ميزان كل زباله‌هاي دانمارك به اندازه‌اي نيست تا اين كشور به ايجاد مراكز بازيافت زباله بپردازد اما به ويژه زباله‌هاي پلاستيكي، زباله محصولات الكترونيكي باطريها و فلزات براي بازيافت به خارج اين كشور فرستاده مي‌شوند. دولت همچنين در حال ترغيب صنايع به توليد محصولاتي است كه زباله‌هاي كمتري را از خود به جاي مي‌گذارند تا ميزان توليد زباله كشورش را محدود كند.

آلمان آلمانها خود را قهرمان محيط زيست جهان مي‌دانند. البته شكي نيست كه اين بحث براي آنها بسيار مهم است. جداسازي زباله‌هاي خانگي امري بسيار مهم براي مردم آلمان است. در هر آپارتمان معمولاً 5 سطل براي 5 نوع زباله وجود دارد كه با رنگ‌هاي جداگانه مشخص شده‌اند. زرد براي بسته بنديها (مانند كارتون‌هاي قديمي شير)، آبي براي كاغذ و مقواي نازك، سطل‌هاي ويژه شيشه در سه قسمت شيشه هاي روشن، قهوه‌اي و سبز و يك سطل براي مواد غذايي و گياهي و سرانجام يك سطل سياه براي ساير زباله‌ها كه مناسب براي افرادي هم هست كه حوصله جداسازي زباله‌ها را ندارند.

از لحاظ تئوري و قانوني همه آلمانيها ملزم به رساندن زباله‌هاي خاص مانند باطري و مواد شيميايي به مراكز بازيافت هستند واگر كسي اين كار را نكند مرتكب جرمي اداري شده كه البته در عمل به ندرت در اين مورد پيگيرد قانوني رخ مي‌دهد. بر اساس نظرسنجيها حدود 90درصد آلمانيها باعلاقه شخصي به جداسازي زباله‌ها مي‌پردازند.

يونان بر اساس آمار جامعه بازيافت زيست محيطي يونان اين كشور هرساله با توليد زباله‌اي برابر يك ميليارد بطري پلاستيكي آب، 1 ميليارد بطري نوشيدني‌هاي غيرالكلي و يك ميليارد محفظه پلاستيكي شوينده‌ها روبه‌روست.

حدود يك پنجم زباله‌هاي توليد شده اين كشور پلاستيك است كه تنها يك درصد آن بازيافت مي‌شود. به گفته مقامات اين سازمان يونان در بحث بازيافت زباله حدود 15 سال عقب تر از ساير كشورهاي اتحاديه است.
سيستم جداسازي زباله براي يونانيها مهم نبوده و دولت سعي دارد تا سال آينده خود را به استانداردهاي اروپايي برساند.

در نتيجه اين روند آتن پايتخت اين كشور در حال حاضر با بحران مديريت زباله به دليل نبود روش هاي جايگزين روبه روست. اين درحالي است كه آتن بزرگترين مركز بازيافت زباله در اروپا را در كنار محل دفن زباله‌هاي اين شهر داراست كه ساخت آن 75 ميليون يورو هزينه برده است اما به همان شكل رها شده و فعاليتي ندارد.

ايتاليا قوانين زباله در ايتاليا از منطقه‌اي به منطقه ديگر بسيار متفاوت است. در همين ماه قوانين زباله در رم سخت‌تر شده و بر اساس آن افرادي كه تا فاصله 500 متري خانه خود داراي سطل بازيافت هستند و زباله‌هاي خود را جدا نكنند تا 619 يورو جريمه خواهند شد.

ساكنان رم معتقدند كه معمولاً يافتن سطل زباله در اين شهر سخت بوده و در صورت يافتن هم اغلب پر هستند. شوراي شهر رم اخيراً خواستار ايجاد سطل‌هاي زباله جديد با رنگ‌هاي مختلف براي جداسازي زباله‌ها شده است. سال گذشته كميسيون اروپا اعلام كرد كه قصد دارد با ايتاليا به خاطر 28 مورد نقض قواعد زيست محيطي اتحاديه اروپا برخورد كند.

سنگال بازيافت زباله در سنگال به صورت صنعتي انجام نمي‌شود اما بخشي از زندگي روزانه مردم سنگال است. در اين كشور همه چيز بازيافت مي‌شود. از كيسه‌هاي پلاستيكي تا كتاب تمرين مدارس، قوطي‌هاي غذا، بطري آب معدني و حتي پوست ميوه. گفته مي‌شود پوست ميوه براي استفاده در صنعت عطرهاي ارزان جمع آوري مي‌شود.

قوطي هاي رب گوجه به ليوان آب مردم مناطق روستايي تبديل شده و در خيابانها نيز مورد استفاده متكديان قرار مي‌گيرد. از روزنامه‌ها و اسناد اداري قديمي براي پيچيدن نان، ميوه و بادام استفاده مي‌شود. از كيسه هاي پلاستيكي براي ساخت كفش استفاده شده و عده‌اي از مردم با هوش اين كشور به جمع آوري زباله‌هاي فلزي براي ارسال آنها به كارخانه‌هاي اروپايي مي‌پردازند.

شركت زباله‌هاي "آلسيون" سوئيس قراردادي را به ارزش 9 ميليون دلار با دولت سنگال منعقد كرده تا زباله‌هاي داكار پايتخت اين كشور را جمع آوري كند.

بازیافت کاغذ

آيا مي دانيد کاغذ پنجمين صنعت بزرگ مصرف کننده انرژي در دنيا است که به ازاي هر تن محصول، انرژي بيشتري نسبت به يک تن محصول صنايع استيل و آهن مصرف مي کند ؟ همچنين اين صنعت دردنيا نسبت به صنايع ديگر آب بيشتري به ازاي هر تن محصول مصرف مي کند و سطح بالايي از آلودگي آب و هوا را به وجود مي آورد . براساس آمار به دست آمده در کشورهاي صنعتي هر شخص به طورمتوسط يکسال 164 کيلو گرم کاغذ و در کشورهاي در حال توسعه به طور متوسط 18 کيلوگرم کاغذ در سال استفاده مي کند.

براي توليد هر تن کاغذ بايد 17 اصله درخت را قطع کنيم که هر درخت به طور متوسط قادر است سالانه 6 کيلوگرم دي اکسيد کربن را به اکسيژن تبديل کند. امروزه بهترين راه براي اين که از نابود شدن جنگل هابراي توليد کاغذ جلوگيري شود بازيافت کاغذ است، کاغذهاي باطله اعم از کاغذهاي تحرير سفيد ،کاغذ روزنامه ،دفتر مشق،کاغذ دستگاه تکثير ،مجله و مقوا ...براي بازيافت مناسب هستند.

آمريکا 30%کل کاغذ جهان را مصرف مي کند واز کل 521 کارخانه توليد کاغذ در آمريکا 450 کارخانه از کاغذهاي باطله براي توليد کاغذ استفاده مي کنند ودر مقياس جهاني هر ساله بيش از 95 ميليون تن کاغذ باطله براي توليد کاغذ جديد بازيافت مي شود . نکته قابل توجه اين که همه روزنامه هاي آمريکا از کاغذهاي باطله و بازيافتي است ومطبوعات اين کشور اجازه ندارند از کاغذ نو استفاده کنند.

در کشور آمريکا 100%کاغذ مصرفيش از بازيافت کاغذهاي باطله است به طوري که ميزان توليد کاغذهاي بازيافتي در کشور به قدري است که در صدي از آن را به فروش مي رساند. در کشور هند نيز 50%کاغذ مصرفيش بازيافتي است. بازيافت کاغذ علاوه بر سود آور بودن باعث مي شود آلودگي آب تا35 درصد، آلودگي هوا تا 74 درصد  ومصرف انرژي 24 الي 54 در صد کاهش يابد.

با وجود اين که ايران داراي منابع جنگلي زيادي است ولي صنعت کاغذ سازي خصوصا صنعت بازيافت کاغذ از رونق چنداني برخوردار نيست و قسمت اعظم بازار کشور از طريق واردات تامين ميشود. براي رسيدن به توسعه پايدار بايد رشد صنعت بازيافت بيشتر شود . منازل ،ادارات و مدارس مهم ترين منابع تامين کاغذهاي باطله هستند . براي بهره برداري بهينه از صنعت بازيافت بايد حس مسئوليت در برابر منابع طبيعي را در مردم به وجود آوريم و چه بهتر که از کودکان شروع کنيم.

همچنین بايد کاغذهاي باطله را همان ابتدا از زباله هاي خانگي تفکيک کرد ونگذاريم با زباله هاي ديگر آميخته و دچار آلودگي شود و ديگر اين که مسوولين محترم به خصوص شهرداري ها مي توانند براي جمع آوري زباله کيسه هاي مخصوص کاغذهاي باطله را در اختيار مردم بگذارند. به عنوان مثال آرم مشخصي يا رنگ به خصوصي را برا ي کاغذ باطله مشخص کنند تا با همکاري مردم از همان ابتدا از آميخته شدن آن بازباله هاي ديگر جلوگيري شود وباعث بهبود کيفيت کاغذهاي بازيافتي خواهد شد.

کاغذ باطله بر خلاف ظاهرش بسيار ارزشمند است و کشورهاي ديگر همين زباله ها را به دلار تبديل مي کنند. کشور ژاپن نيمي از 30 ميليون تن کاغذ مصرفيش را به روش هاي مختلف از زباله شهري جدا کرده و از در آمد حاصل از آن سالانه 2 ميليارد دلار به هزينه جمع آوري و به دفع زباله هاي خويش کمک مي کند.

به گزارش روابط عمومي ناحيه سبز تهران ، درحالي که در تهران روزانه 7هزار تن زباله به محل دفن زباله کهريزک منتقل مي شود که 10 %از کل زباله ها راکاغذ تشکيل مي دهد که روزانه 700تن کاغذ همراه با زباله در اين مرکز دفن مي شود. 700تن کاغذ برابر با قطع سه هکتار جنگل در روز است واين فاجعه اي خوفناک است.

براي رسيدن به توسعه پايدار بايد به صنعت بازيافت کاغذ توجه ويژه اي مبذول گردد. بازيافت کاغذ بايد بر طبق استانداردهاي بين المللي باشد تا از کيفيت بالايي برخوردار شود. بازيافت کاغذ تنها در سايه همکاري مردم و مسوولين وتشکل هاي مردمي ، با هدف حفظ محيط زيست مي تواند روند روبه رشدي داشته باشد، ديگر اين که آموزش واطلاع رساني بايد از کودکي صورت گيرد تا حس مسووليت در مردم به وجود آيد .

به عنوان مثال در تمام محله هاي شهر مارسي ، نوجوانان دبيرستاني با بازوبندهاي آبي زباله ها وکاغذهاي باطله را در اين شهر بسته بندي مي کنند. کشور ايران امروزه با مشکل بيکاري گريبان گير است و از نظر توليد زباله در مرتبه دهم در دنيا قرار دارد. بنابراین اگر به صنعت بازيافت کاغذ توجه شود و تحقيقات وسيع تري در اين خصوص صورت گيرد مي توان اشتغال زايي نمود.

دنیای حرفه و فن www.herfe-rszy.blogfa.com

منابع: هفته نامه اطلاعات هفتگی- روزنامه ایران

فرزانه فولاد وند، سایت تبیان - پایگاه خبری مازندران، دریا نیوز

سایت بازیافت و تبدیل مواد شهرداری مشهد - وبلاگ حرفه و فن کنگان